Działania te prowadzone są w ramach wdrożonych specjalnych procedur oraz regulacji obowiązujących na zewnętrznej granicy UE.
Przemieszczanie zwierząt towarzyszących
Wspólnie z Krajową Izbą Lekarsko–Weterynaryjną także w głębi kraju organizowane są działania mające na celu badania kliniczne, wszczepianie transponderów oraz szczepienie zwierząt towarzyszących, których właściciele – uchodźcy nie mieli z różnych względów możliwości zabezpieczenia zwierząt przy przekraczaniu granicy.
Inspekcja Weterynaryjna przypomina, że niekontrolowany przywóz zwierząt do Polski grozi poważnym wzrostem ryzyka wystąpienia chorób zakaźnych u zwierząt lub ludzi (tzw. chorób odzwierzęcych), które nie występują już w Polsce lub na dużym jej obszarze, a występują m.in. za naszą wschodnią granicą. Mogą to być również choroby, mające katastrofalne skutki dla hodowli zwierząt lub dzikiej fauny.
Procedury przewożenia zwierząt
Pierwszego dnia zbrojnej agresji Rosji na Ukrainę, tj. 24 lutego 2022 roku, wdrożone zostały specjalne procedury wjazdu na teren Rzeczypospolitej Polskiej uchodźców wraz ze swoimi zwierzętami domowymi, w tym psami, kotami i fretkami, w liczbie do 5 sztuk. Działania polskiej służby weterynaryjnej zostały, z polskiej inicjatywy, zsynchronizowane z innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej oraz Komisją Europejską. Mają one na celu połączenie jak najbardziej płynnego przemieszczania się ludności z kraju objętego konfliktem zbrojnym z zapewnieniem możliwie najwyższego w tych warunkach poziomu zabezpieczenia epizootycznego i epidemiologicznego Polski i innych państw UE.
Procedury obowiązujące przywóz psów, kotów lub fretek opierają się na dodatkowo uproszczonych odstępstwach zawartych w art. 32 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr. 576/2013 z dnia 12 czerwca 2013r. w sprawie przemieszczania o charakterze niehandlowym zwierząt domowych.
Przywóz zwierząt z gatunków gryzoni, jak świnki morskie, myszy czy szczury laboratoryjne lub króliki domowe, nie podlega obecnie żadnym restrykcjom.
Przywóz zwierząt gospodarskich oraz gatunków dzikiej fauny podlega regulacjom ogólnoeuropejskim i wymaga spełnienia wszystkich wymagań weterynaryjnych przy ich transgranicznym przemieszczaniu. Jakiekolwiek zmiany zasad ich przywozu do Polski muszą być obecnie uzgadniane z władzami weterynaryjnymi Ukrainy, włączając w to ich udział w organizacji takich transportów.
Obecnie wszyscy powiatowi, graniczni i wojewódzcy lekarze weterynarii oraz pracownicy i kierownictwo Głównego Inspektoratu Weterynarii pracują w trybie gotowości do działań siedem dni w tygodniu. Związane jest to koniecznością zwalczania występujących w naszym kraju wysoce zjadliwej grypy ptaków i afrykańskiego pomoru świń oraz zabezpieczenia wschodniej granicy Polski. Cały czas działają wszystkie przejścia graniczne z Ukrainą w zakresie kontroli wwozowej środków spożywczych, pasz oraz pozostałych gatunków zwierząt wjeżdżających na teren UE.
Praca siedem dni w tygodniu
W sposób ciągły współpracujemy z Komisją Europejską w celu poszerzenia możliwości uelastycznienia reguł unijnych dotyczących gwarancji zdrowotnych dla przywożonych zwierząt. Należy pamiętać, że przekroczenie granicy Polski oznacza możliwość dalszej podróży bez dodatkowych kontroli do innych krajów UE, co powoduje konieczność ścisłej koordynacji działań i egzekwowanych wymagań, a nie podejmowania nieuzgodnionych, jednostronnych decyzji wpływających na całą Wspólnotę.
Współpraca z Ukrainą
Główny Lekarz Weterynarii utrzymuje stały kontakt z władzami weterynaryjnymi Ukrainy. Ma to na celu koordynację działań zarówno w zakresie współpracy obu służb przy nadal prowadzonym eksporcie i imporcie niektórych towarów oraz organizowaniu ewakuacji wskazanych przez władze ukraińskie niektórych zwierząt.
Priorytetem jest zabezpieczenie zdrowia i życia ludzi
Priorytetem podejmowanych przez wszystkie polskie służby działań, w tym weterynaryjnych, jest zabezpieczenie zdrowia i życia ludzi, zarówno uciekających przed wojną, jak i mieszkańców naszej ojczyzny. Pamiętając o konieczności zaopiekowania się zwierzętami przebywającymi w Ukrainie nie możemy stracić z oczu ryzyk związanych z niekontrolowanym ich napływem oraz możliwym negatywnym działaniem osób, które nie kierują się pobudkami humanitarnymi i chcą uzyskać korzyści finansowe z wykorzystania obecnej sytuacji. Takie sytuacje są przez nas monitorowane i weryfikowane.
Źródło: MRiRW