3 grudnia 2023

Sławomir Gacka: zamiast dalszego nawożenia musimy zwiększyć bioróżnorodność

Badania pokazały, że nawożenie na poziomie 30 proc. daje efekt w postaci wzrostu plonów w zakresie 5 proc. Oznacza to, że na wielu glebach nastąpił już punkt krytyczny przenawożenia - mówi Sławomir Gacka, prezes zarządu ProBiotics Polska oraz dyrektor Krajowego Centrum Mikroorganizmów.

Ostanie badania dowodzą, że stosowanie pestycydów i nawozów sztucznych w rolnictwie jest największą przyczyną malejącej liczby ptaków w Wielkiej Brytanii i reszcie Europy. W porównaniu z sytuacją sprzed pokolenia miało zniknąć aż 550 milionów ptaków!

Sławomir Gacka: Można się do tych danych odnieść, przywołując milenijną ocenę ekosystemów z 2005 roku, która stanowi największe środowiskowe opracowanie, wykonywane przez 1400 ludzi nauki z całego świata. Zadaniem raportu jest określenie kondycji planety ziemia w kilku parametrach. W badaniu wychwycony został zanik bioróżnorodności przekraczający 10-krotnie stopień bezpieczeństwa dla naszej planety. Problem ptaków jest jednym z aspektów systematycznego niszczenia ekosystemów ziemskich, które – jak określono w tym badaniu – zostały albo zdegradowane, albo są wykorzystywane w sposób niezrównoważony.

Jakie działania musimy podjąć, aby przynajmniej zastopować to zjawisko?

Negatywny wpływ nawożenia i środków chemicznych na organizmy żywe dotyczy wielu gatunków, zarówno tych na lądzie, jak i w glebie, czyli poziom zniszczenia jest gigantyczny. Myślenie o zdrowej glebie jest początkiem dla regeneracji. Chodzi przede wszystkim o zwiększenie bioróżnorodności w każdym wymiarze środowiska i życia człowieka, tzn. wprowadzenie płodozmianów w uprawach, większej ilości roślin do upraw, zwrócenie uwagi na życie biologiczne i sprzyjanie procesom regeneracji gleby, w tym za pomocą mikroorganizmów. Przy czym dotyczy to każdego pola działalności: od domu, po zagrodę, ogródek, społeczności miejskie, zielone place. Jeżeli stworzymy warunki do degradowania toksyn, wówczas mamy szansę na regenerację pozwalającą gatunkom będącym w zaniku przeżyć.

Czyli bezwzględnie ograniczenie nawożenia syntetycznego.

Także zmniejszenie ilości azotu wprowadzanego do środowiska. Badania pokazały, że nawożenie na poziomie 30 proc. daje efekt w postaci wzrostu plonów w zakresie 5 proc. Oznacza to, że na wielu glebach nastąpił już punkt krytyczny przenawożenia, co ma negatywne konsekwencje dla ekosystemu i oraz negatywne skutki dla gospodarki.

Dowodem, że nieracjonalnie nawozimy jest fakt, że tony azotu trafiają do Bałtyku. Gdybyśmy racjonalnie nawozili, nie doszłoby do degradacji gleby, roślina miałaby wystarczająco dużo azotu i nie zatruwalibyśmy wody. A rolnicy traciliby mniej pieniędzy.

Od lat zajmuje się Pan propagowaniem odpowiedzialnego rolnictwa. Jak sytuacja wygląda w Polsce?

Świadomość jest duża, ale przeszkadza jej ekonomia. Rolnicy są w skomplikowanej sytuacji, ponieważ nie mogą zacząć niektórych procesów regeneracji, albowiem nie mają przygotowanych narzędzi i odpowiedniego wsparcia. Same ekoschematy nie są rozwiązaniem, bo w ślad za nimi jest potrzebna edukacja i narzędzia zarówno uprawowe, jak i w postaci odpowiednich środków finansowych.

Wiedza jest coraz większa, pragnienie niemal w każdej rodzinie, żeby jeść zdrowe płody rolne, ale brak odpowiednich narzędzi powoduje, że nie ma odpowiedniej dystrybucji nawet dla już produkowanej zdrowej żywności. W związku z tym nadal trwa poszukiwanie najtańszych rzeczy w sklepach i tylko nieliczni sięgają po naprawdę zdrowe produkty.

Reklama

Najczęściej czytane

Zaloguj się

Zarejestruj się

Reset hasła

Proszę wpisać nazwę użytkownika lub adres e-mail, a otrzymasz e-mail z linkiem do ustawienia nowego hasła.