Negocjacje z rolnikami, mające na celu wspólne uzgodnienie sposobów ustabilizowania trudnej sytuacji w rolnictwie, trwały do 2. nad ranem. Minister Robert Telus oraz wiceministrowie Ryszard Bartosik i Anna Gembicka rozmawiali z przedstawicielami związków zawodowych rolników i organizacji rolniczych w Zachodniopomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego (ODR) w Barzkowicach. Negocjacje strony społecznej ze stroną rządową odbywały się w zespołach roboczych i w blokach tematycznych, związanych z postulatami rolników.
Negocjacje dotyczyły 16 punktów, sformułowanych wspólnie, głównie na podstawie postulatów rolników z 13 kwietnia, które były od 13 do 26 kwietnia omawiane przez zespoły robocze.
Zespoły robocze omawiały następujące zagadnienia:
- gospodarowanie Zasobem Własności Rolnej Skarbu Państwa;
- tarcza antykryzysowa dla gospodarstw rodzinnych;
- Agro Port Szczecin i Świnoujście;
- plan odbudowy hodowli w Polsce;
- ubezpieczenia, zarządzenie ryzykiem w rolnictwie;
- kredyty dla rolników, oddłużenie rolników;
- Rolniczy Fundusz Gwarancyjny;
- instytucje okołorolnicze;
- paliwo rolnicze;
- Krajowa Grupa Spożywcza;
- Zielony Ład;
- ochrona przyrody a straty w rolnictwie;
- emerytury i renty rolnicze;
- polskie nawozy, środki produkcji i maszyny;
- krajowe rynki rolne oraz eksport;
- zagrożenia wynikające z procesu integracji ukraińskiego rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego z rolnictwem i przemysłem rolno-spożywczym krajów europejskich.
Przyjęty protokół po negocjacjach
Podczas wspólnych negocjacji przyjęto listę postulatów rolników i odpowiedzi na nie ze strony rządowej.
Osiągnięto porozumienie m.in ws. portu agro Szczecin/Świnoujście, korzystniejszych okresów dzierżaw, łatwiejszego zawierania umów o dzierżawę, ustawy o funduszu gwarancyjnym czy wydłużeniu i rozszerzeniu dopłat.
Rolnikom nie udało sie wynegocjować m.in. propozycji dotyczącej dopłat do każdego hektara zgłoszonego do ARiMR w wysokości 1000 zł, łącznie z łąkami.
Działania rządu – odpowiedź na postulaty rolników
Podczas negocjacji szef resortu rolnictwa wymienił działania rządu, stanowiące odpowiedź na postulaty rolników. Wśród już realizowanych działań, zgodnych z postulatami rolników, minister Robert Telus wskazał na:
- pomoc dla producentów pszenicy;
- dopłaty do nawozów – zmiana: otrzymają je gospodarstwa o wielkości aż do 300 ha, a z polskiego budżetu przeznaczono na tę pomoc 4,7 mld złotych;
- pomoc dla producentów pozostałych zbóż, rzepaku i rzepiku – zmiana: otrzymają ją producenci kukurydzy, żyta, jęczmienia, owsa, pszenżyta, mieszanek zbożowych, nasion rzepaku lub rzepiku, którzy dokonali lub dokonają sprzedaży kukurydzy, żyta, jęczmienia, owsa, pszenżyta, mieszanek zbożowych lub nasion rzepaku bądź rzepiku w okresie od 1 grudnia 2022 r. do 15 czerwca 2023 r., a nie tylko od 15 kwietnia 2023 r.;
- zwrot kosztów zakupu oleju napędowego dla producentów rolnych – występujemy do KE o zgodę na zwiększenie do 2 zł kwoty zwrotu do 1 litra zakupionego oleju napędowego;
- zatrzymanie napływu produktów rolno-spożywczych z Ukrainy – wprowadzone zostało embargo dla produktów: pszenicy, kukurydzy, rzepaku, słonecznika i oleju słonecznikowego;
- zwiększenie wielkości objętego dopłatami gospodarstwa rodzinnego do 300 ha;
- wprowadzenie specjalnego paliwa rolniczego E10 już od 2024 r., a nie od 2026 r.;
- prace legislacyjne mające na celu ustanowienie Funduszu Ochrony Rolnictwa – projekt był omawiany na ostatnim posiedzeniu Rady Ministrów;
- powrót do dawnych, korzystniejszych zasad dzierżawy ziemi z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa – zarządzenie nr 74 zostało wycofane i przywrócone będzie zarządzenie nr 105, które jest bardziej przyjazne dla rolników i dzierżawców;
- negocjacje z Komisją Europejską w ramach utworzonej z polskiej inicjatywy koalicji 5 państw przyfrontowych (Polski, Bułgarii, Słowacji, Rumunii i Węgier), która wspólnym głosem apeluje do Komisji Europejskiej o pomoc dla rolników w tych krajach, obciążonych skutkami wojny Ukrainie;
- państwa przyfrontowe wspólnie wypracowały postulaty, które zawarły we wspólnym liście do komisarza UE ds. handlu oraz do komisarza UE ds. rolnictwa;
- minister Telus przedstawił te postulaty na ostatnim posiedzeniu Rady AGRIFISH w Luksemburgu.
– Postulujemy, żeby na pomoc dla rolnictwa były przeznaczone większe środki niż proponowane przez Komisję Europejską 100 mln EUR dla pięciu krajów. W porównaniu do pomocy, którą dajemy z budżetu państwa, to jest kropla w morzu. Zwróciliśmy się do UE, żeby środki pomocowe mogły pochodzić także spoza Wspólnej Polityki Rolnej – powiedział minister rolnictwa i rozwoju wsi podczas wypowiedzi dla mediów.
Minister Robert Telus stwierdził, że na niekorzyść polskiego rolnictwa działa to, że przetwórstwo rolnicze należy głównie do zagranicznych koncernów.
– Dlatego przeznaczyliśmy około 1,2 mld EUR na odtworzenie polskiego przetwórstwa – podkreślił minister.
