Ustawa wykonuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z sierpnia 2020 r. TK uznał wtedy za niekonstytucyjną wsteczną zmianę sposobu opodatkowania elektrowni wiatrowych, wprowadzoną w ramach nowelizacji ustawy o OZE z czerwca 2018 r.
Do rekompensat przewidzianych w ustawie uprawnionych jest ok. 200 gmin. Całkowita wysokość rekompensaty oszacowano została na 524,43 mln zł.
Wypłata będzie następować z budżetu państwa na wniosek danej gminy, a decyzję będzie wydawał właściwy wojewoda. Organem odwoławczym będzie minister klimatu i środowiska.
Ile wyniesie rekompensata?
Maksymalna wysokość rekompensaty ma stanowić wartość dochodów utraconych w 2018 r. – rozumiana jako różnica między kwotą należną z tytułu podatku od nieruchomości od elektrowni wiatrowych w okresie całego 2018 r. na podstawie przepisów obowiązujących przed wejściem w życie noweli, a kwotą należną w tym okresie na podstawie przepisów znowelizowanych ustawą o OZE.
Gminy otrzymają rekompensaty w związku z tzw. ustawą odległościową z 2016 r., która podniosła opodatkowanie elektrowni wiatrowych podatkiem od nieruchomości stanowiącym wyłączny dochód gmin. Wcześniej podatek ten płacony był jedynie od części budowlanej, typowo stanowiącej 30 proc. wartości turbiny. Od 2017 r. podatkiem od nieruchomości obłożono także część techniczną.
W wyniku zmiany przepisów, w połowie 2018 r. rozwiązanie to zostało zniesiono wstecznie, już po tym, jak gminy uwzględniły zwiększone wpływy w swoich budżetach i zaplanowały odpowiednio wyższe wydatki. W rezultacie zostały pozbawione spodziewanych wpływów. Wtedy gminy zaskarżyły zmianę do TK.
