Główny Urząd Statystyczny przebadał nastroje wśród polskich rolników. I nie są one dobre.
W ocenie rolników zmiany, jakie miały miejsce w II półroczu 2021 r., jak i bieżąca koniunktura (czerwiec 2022 r.) w użytkowanych przez nich gospodarstwach rolnych kształtowały się niekorzystnie. Równie pesymistyczne były prognozy na II półrocze 2022 r.
Opinie różniły się przy tym w zależności m.in. od formy prawnej gospodarstwa rolnego czy powierzchni użytków rolnych. Jak wylicza GUS:
• osoby kierujące gospodarstwami indywidualnymi były bardziej pesymistyczne w ocenie zmian jakie zaszły w I półroczu 2022 r., jak i z większym pesymizmem patrzyły na II półrocze 2022 r. niż użytkownicy gospodarstw osób prawnych i niemających osobowości prawnej;
• gospodarstwa specjalizujące się w produkcji zwierzęcej korzystniej oceniały koniunkturę niż użytkownicy gospodarstw wielokierunkowych, najwięcej negatywnych opinii wyrażali użytkownicy gospodarstw indywidualnych ukierunkowanych na produkcję roślinną;
• najbardziej pesymistyczni w swoich ocenach byli użytkownicy gospodarstw rolnych o powierzchni od 1 do 5 ha użytków rolnych;
• najwięcej pesymistycznych opinii wyrażali rolnicy w wieku powyżej 35 roku życia, z policealnym wykształceniem rolniczym oraz osoby prowadzące gospodarstwo rolne w okresie dłuższym niż 20 lat.
Ocena sytuacji w gospodarstwach rolnych
Zatem według danych GUS, około 32 proc. rolników – o ponad 9 proc. więcej niż w grudniu 2021 r. – uznało bieżącą ogólną sytuację swoich gospodarstw rolnych jako złą. W efekcie odsetek gospodarstw rolnych, w których ogólna sytuacja pogorszyła się, wyniósł 50,3 proc.
Najgorzej swoją sytuację ocenili użytkownicy gospodarstw prowadzących produkcję roślinną. Wśród gospodarstw ukierunkowanych na produkcję roślinną najgorzej swoją sytuację ocenili rolnicy prowadzący produkcję buraków cukrowych, warzyw gruntowych oraz gospodarstw specjalizujących się w hodowli drobiu nieśnego i trzody chlewnej.
Rolnicy negatywnie ocenili bieżącą opłacalność produkcji rolniczej. Saldo odpowiedzi nieznacznie pogorszyło się i wynosiło – 18,9 p. proc. w czerwcu 2022 r. wobec – 18,7 p. proc. w grudniu 2021 r.
W czerwcu 2022 roku jedynie około 13 proc. respondentów stwierdziło, że prowadzenie produkcji rolniczej jest opłacalne. Najbardziej negatywne oceny o opłacalności produkcji rolniczej odnotowano u rolników prowadzących uprawy ziemniaków, warzyw gruntowych i upraw pod osłonami, hodowców specjalizujących się chowie drobiu nieśnego oraz prowadzących chów trzody chlewnej.
Ocena popytu na produkty rolne
W porównaniu z wynikami z poprzedniej edycji badania opinie rolników w ocenie bieżącego popytu na wytwarzane w ich gospodarstwach produkty były bardziej negatywne niż w II edycji badania 2021 r.
Ponad 65 proc. rolników uznało popyt za wystarczający, zgodny z ich oczekiwaniami. Około 3 proc. stwierdziło, że popyt kształtuje się na poziomie powyżej ich oczekiwań, wobec niemal 31 proc. respondentów, którzy wskazali, że popyt jest niewystarczający.
Negatywne opinie dotyczyły wszystkich użytkowników gospodarstw rolnych niezależnie od wielkości gospodarstwa i kierunku prowadzonej produkcji rolnej. Najbardziej niezadowoleni z popytu na produkty rolne byli rolnicy prowadzący uprawy warzyw gruntowych, upraw pod osłonami oraz hodowcy trzody chlewnej i drobiu nieśnego.
Prognoza sytuacji gospodarstw rolnych
W czerwcu 2022 r. prognozy dotyczące zarówno sytuacji ogólnej gospodarstw rolnych, opłacalności produkcji rolniczej, jak i popytu na wytwarzane produkty rolne były niekorzystne.
Najbardziej o swoją przyszłość obawiają się użytkownicy gospodarstw prowadzący uprawy buraków cukrowych, roślin przemysłowych oraz hodowcy trzody chlewnej. Biorąc pod uwagę ukierunkowanie produkcyjne gospodarstw rolnych, najbardziej pesymistyczne opinie wyrażali rolnicy specjalizujący się w chowie trzody chlewnej i bydła rzeźnego. Wśród gospodarstw nastawionych na produkcję roślinną, najbardziej pesymistycznie nastawieni byli rolnicy specjalizujący się w uprawach roślin przemysłowych, w szczególności buraków cukrowych oraz warzyw gruntowych.