Jak połączyć walkę z ubóstwem energetycznym na obszarach wiejskich z dynamicznym rozwojem odnawialnych źródeł energii (OZE)? Odpowiedzi na to pytanie będą szukać uczestnicy panelu dyskusyjnego „Ubóstwo energetyczne na polskiej wsi a perspektywy rozwoju OZE na obszarach wiejskich”. Spotkanie odbędzie się 27 marca 2025 r. podczas VII Europejskiego Forum Rolniczego w Centrum Wystawienniczo-Kongresowym w Jasionce koło Rzeszowa.
W debacie wezmą udział eksperci zajmujący się tematyką energetyki i rozwoju obszarów wiejskich. Panel skupi się na sposobach zaradzenia problemowi ubóstwa energetycznego na wsi poprzez wykorzystanie potencjału zielonej energii.
Programy i fundusze wsparcia
Eksperci ocenią aktualną sytuację energetyczną polskiej wsi. W tym skalę zjawiska ubóstwa energetycznego. Boryka się z nim wiele gospodarstw domowych na terenach pozamiejskich.
– Ubóstwo energetyczne to poważny problem na polskiej wsi. Wiele rodzin wciąż ma trudności z zapewnieniem odpowiedniego komfortu cieplnego w swoich domach – mówi dr hab. Sławomir Kalinowski. – Musimy szukać rozwiązań łączących poprawę efektywności energetycznej wiejskich gospodarstw domowych z inwestycjami w odnawialne źródła energii. Tylko takie kompleksowe podejście pozwoli obniżyć rachunki mieszkańców wsi. Jednocześnie poprawiając ich komfort życia i stan środowiska – dodaje ekspert IRWiR PAN. Jego zdaniem kluczowe jest skuteczne wykorzystanie dostępnych programów wsparcia i funduszy. Żeby mieszkańcy obszarów wiejskich mogli wymienić przestarzałe źródła ciepła, ocieplić domy oraz zainstalować własne mikroinstalacje OZE.
Podczas panelu omówione zostaną dostępne rozwiązania i dobre praktyki, które już teraz pomagają redukować ubóstwo energetyczne na wsi. W centrum uwagi znajdą się m.in. przydomowe instalacje OZE. Takie jak: panele fotowoltaiczne, kolektory słoneczne, przydomowe turbiny wiatrowe czy biogazownie rolnicze. A także sposoby ich finansowania. Możliwości finansowania inwestycji w zieloną energię na wsi to jeden z kluczowych wątków dyskusji. Eksperci przedstawią dostępne formy wsparcia – dotacje rządowe i samorządowe, programy unijne oraz modele biznesowe (np. spółdzielnie energetyczne). Dzięki nim społeczności wiejskie mogą sobie pozwolić na transformację energetyczną.
Jak magazynować energię
Nie mniej istotnym zagadnieniem będzie magazynowanie energii. – Elastyczność systemu energetycznego i możliwość magazynowania nadwyżek energii z OZE to przyszłość energetyki na wsi – zauważa Jarosław Fabiański, prezes Direct4Energy. Jego zdaniem dynamiczny rozwój OZE na obszarach wiejskich może przynieść wymierne korzyści lokalnym społecznościom. Czyli obniżenie rachunków za prąd i ogrzewanie, uniezależnienie mieszkańców od wahań cen energii. A nawet wykreowanie dodatkowego źródła dochodu. – Rolnicy w innych krajach UE już dziś są nie tylko producentami żywności, ale i producentami energii. Polska wieś również ma ten potencjał – dodaje ekspert.
Dyskutanci wspólnie poszukają ścieżek ku zrównoważonej i dostępnej energii na polskiej wsi. Wśród poruszanych tematów znajdzie się idea sprawiedliwej transformacji energetycznej. Takiej, która uwzględni potrzeby mniej zamożnych gospodarstw domowych. I zapewni im udział w korzyściach płynących z zielonej energii.
Szczegółowa agenda Europejskiego Forum Rolniczego, organizowanego przez Fundację Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej we współpracy ze spółką Agro Promotion, znajduje się pod adresem: https://forum-jasionka.pl/program/agenda/ .

Karol Bieliński
Dyrektor ds. Rozwoju Greenfuture Energy Sp. z o.o.
Ubóstwo Energetyczne Polskiej wsi jest dużym problemem, przestarzałe sieci energetyczne coraz częściej są niewydolne co powoduje często pogłębienie tego ubóstwa.
Jednym ze sposobów na walkę z problemem tego typu ubóstwa jest rozwój wielkoskalowej energetyki odnawialnej. Dzięki budowie farm wiatrowych, fotowoltaicznych modernizowane są linie przesyłowe i dystrybucyjne, mieszkańcy gmin, gdzie są zlokalizowane elektrownie wiatrowe mają realną szanse na obniżenie rachunków za prąd nawet do 30% dzięki systemowi wirtualnego prosumenta i możliwości partycypowanie przez mieszkańców w mocach wytwórczy pochodzących z elektrowni wiatrowych.
Mieszkańcy oraz samorządy mogą uzyskać dodatkowe dochody z tytułu użyczenia gruntów oraz podatków.
Dodatkowe źródła dochodu mogą przeznaczyć na ekologicznie źródła ogrzewania min. pompy ciepła a poprzez partycypowanie w systemie tańszej energii z elektrowni wiatrowych znacząco obniżyć koszty energetyczne swoich gospodarstw.
Jednakże rozwój OZE poza barierami prawnymi technicznych niestety często napotyka na duży opór społeczny wynikający nie tyle z niechęci do technologii, ale głównie z braku rzetelnej wiedzy na temat faktycznego oddziaływania wielkoskalowych instalacji OZE, ale i korzyści jakie mogą uzyskać z tego typu inwestycji. Edukacja społeczeństwa w zakresie OZE jest jednym z wielu wyzwań jakie stoją przed rządzącymi samorządami oraz inwestorami w walce z Ubóstwem Energetycznym Polskiej Wsi.
Zobacz też: https://www.pprol.pl/europejskie-forum-rolnicze-kluczowe-tematy-i-wyzwania/