Wieś – serce polskiego rolnictwa – coraz częściej staje się miejscem, gdzie zderzają się różne wizje życia i funkcjonowania. Coraz liczniejsze migracje ludności z miast na wieś przynoszą nie tylko zmiany demograficzne. Także napięcia na linii lokalni rolnicy kontra napływowi. Jaka przyszłość czeka polską wieś? Czy napływowi mieszkańcy na stałe zmienią krajobraz wsi i skutecznie uniemożliwią rolnikom produkcję żywności?
Wieś od wieków postrzegana była jako enklawa produkcji żywności. Jednak w ostatnich dekadach obserwujemy rosnącą migrację ludności miejskiej na obszary wiejskie. Zjawisko to przynosi nie tylko zmiany krajobrazu wsi, funkcjonowania jej mieszkańców. Również konflikty między autochtoniczną ludnością rolniczą a nowymi mieszkańcami, nazywanymi potocznie „napływowymi miastowymi”. Coraz częściej zapachy czy odgłosy kojarzone ze wsią i będące jej nieodzowną częścią stają się problemem dla nowych mieszkańców wsi. Z kolei coraz liczniej zgłaszają oni pretensje wobec prowadzonej działalności rolniczej.
Coraz więcej migrujących z miast do wsi
Od 2000 roku obserwujemy dodatnie saldo migracji dla terenów wiejskich. Oznacza to, że więcej osób napływa na wieś niż się z niej wyprowadza. O ile w 2000 roku na terenach wiejskich osadziło się 4,2 tys. więcej osób niż się z nich przeprowadziło do miast, o tyle po 20 latach, w 2020 roku na wsiach zamieszkało już o prawie 40 tys. więcej osób niż z nich ubyło. W rekordowym 2022 roku odnotowano dodatnie saldo na poziomie 53 tys. mieszkańców.
– Dodatnie saldo migracji koncentruje się przede wszystkim na wsiach podaglomeracyjnych. Czyli tych położonych w niedalekiej odległości od dużych miast – zwłaszcza siedzib władz samorządów województw. Takie lokalizacje przyciągają nowych, często młodych mieszkańców. W zupełnie innej sytuacji znajdują się wsie oddalone od dużych miast, gdzie obserwowane jest ujemne saldo migracji. Z takich terenów ludzie częściej wyjeżdżają niż się na nich osiedlają – mówi Krzysztof Podhajski, Prezes Zarządu Fundacji Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej. Fundacja jest organizatorem zaplanowanego na 26-27 marca 2025 roku Europejskiego Forum Rolniczego.
Zobacz raport: Konflikt – rolnicy kontra napływowi miastowi – zmiana krajobrazu wsi [PDF]
Czytaj też: https://www.pprol.pl/europejskie-forum-rolnicze-2025-innowacje-i-wyzwania-dla-przyszlosci-rolnictwa/
