W maju przygruntowe przymrozki pojawiły się na terenie niemal całego kraju. W niektórych miejscach temperatura spadła nawet do kilku stopni na minusie. Straty w rolnictwie i sadownictwie są bardzo duże. W niektórych regionach kraju sięgają nawet 90 proc. Ucierpiały nie tylko owoce i zboża, ale też część warzyw. Trwają już przygotowania naborów dla rolników, którzy ponieśli straty w wyniku przymrozków.
– Przymrozki dotknęły przede wszystkim produkcję sadowniczą, ale także rzepak czy inne rośliny. W tej chwili jest dokonywana ocena przez specjalne komisje, które szacują wielkość strat, ale będzie to dłuższy proces. Stąd musimy się odnieść do pewnego momentu plonowania na pewien poziom, ale jesteśmy przekonani, że będziemy mogli wesprzeć tych rolników, u których te straty na skutek przymrozków są największe – mówi dr Czesław Siekierski, minister rolnictwa i rozwoju wsi.
Kredyty, ulgi, raty
Z analiz IMGW-PIB wynika, że najzimniejsza była pierwsza część maja, kiedy temperatury przy gruncie spadały do kilku stopni na minusie. Trudną sytuację pogarsza jeszcze utrzymująca się susza hydrologiczna, choć w ostatnich dniach nastąpiła w tym zakresie poprawa. Niskie temperatury nocą i brak wilgoci w glebie zmniejszają szanse na regenerację roślin.
Producenci rolni mogą już zgłaszać szkody i czekać na ich oszacowanie przez gminne komisje. Dopiero wtedy zostanie podjęta decyzja dotycząca ewentualnego uruchomienia dotacji dla poszkodowanych gospodarstw.
– To wszystko jest w procesie analizy, pomiarów i identyfikacji. Następnie to będzie oceniane na szczeblu wojewodów, później dopiero na szczeblu resortu rolnictwa. Sądzimy, że będziemy mogli wypłacić określone kwoty w ramach odszkodowań – ocenia minister rolnictwa.
Jak podaje resort, protokoły strat oszacowanych przez komisje są podstawą do wnioskowania na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów o pomoc w formie preferencyjnych kredytów na wznowienie produkcji, ulgi w opłaceniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne, odroczenia i rozłożenia na raty płatności z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa czy ulgi w podatku rolnym.
Szacowanie strat
– Nie możemy jeszcze mówić o środkach, kiedy nie mamy jeszcze wykonanych szacunków strat. Oczywiście wielkości strat będziemy odnosić do możliwości budżetowych. Zawsze staramy się pomóc jak najwięcej rolnikom. Ale nigdy ta pomoc nie pokrywa pełnych strat, jakie ponieśli – wskazuje dr Czesław Siekierski.
W 2024 roku producenci owoców i winogron, poszkodowani wskutek wiosennych przymrozków, otrzymali wsparcie finansowe w wysokości 37 mln euro pochodzących z budżetu UE oraz 74 mln euro z budżetu krajowego (łącznie ok. 470 mln zł).
Tegoroczne przymrozki prawdopodobnie najbardziej dotkną sadowników. W przypadku jabłoni temperatury w zakresie od -2 do -4 st. C w okresie kwitnienia mogą spowodować utratę nawet 90 proc. kwiatów. Przy -8 st. C ryzyko uszkodzeń jest znacznie wyższe, zwłaszcza dla gatunków wcześnie kwitnących jak morele czy czereśnie. Straty dotknęły też producentów rzepaku czy ziemniaków.
Tragedia na Warmii i Mazurach
Rolnicy z regionu warmińsko-mazurskiego potwierdzają straty w uprawach, spowodowane majowymi przymrozkami. Jak mówią, są one najgorsze od lat.
– Straty są chyba większe, niż żeśmy się spodziewali. Prognozowałem 20-30 procent. Tymczasem jest to na poziomie nawet około 60 procent. Miejscami może i więcej. Pszenice zimowe też dostały mrozem. Czekamy na wypuszczenie kłosa, żeby zobaczyć ile pięter zostało odciętych. Widać to po stresie, jakiego doznały po tym mrozie. To nie był przymrozek. Przymrozek może trwać dzień lub dwa, ale nie dwa tygodnie. We wszystkich sadach jest tragedia – mówi Łukasz Pergoł z Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej
Wojewoda warmińsko-mazurski powołał komisje szacujące straty w uprawach. Rolnicy podkreślają, że takiego maja nie pamiętają od lat.
Źródło: Newseria, Radio Olsztyn
Zobacz też: https://www.pprol.pl/zimna-zoska-zaszalala-w-kukurydzy/
