Z pytaniem, czy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi podjęło lub planuje podjęcie działań mających na celu zmianę przepisów tak, aby emerytowani rolnicy urodzeni przed 1 stycznia 1949 r. mogli otrzymać świadczenie za wszystkie przepracowane lata, w rolnictwie i poza rolnictwem, zwróciła się do resortu grupa posłów.
Ich zdaniem obecnie obowiązujące przepisy są niesprawiedliwe, ponieważ najstarszym emerytom do świadczenia nie wlicza się części przepracowanych lat i odłożonych składek. Teraz osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. mają prawo do świadczenia wyłącznie albo z ZUS, albo z KRUS. Tymczasem osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. są objęte zasadą odrębności systemów ubezpieczeń, czyli mogą pobierać dwie emerytury, z ZUS i KRUS.
Odpowiedź Ministerstwa Rolnictwa
Na interpelację posłów odpowiedzi udzieliła sekretarz stanu w resorcie rolnictwa Anna Gembicka. Jej zdaniem sugerowane przez posłów zmiany przepisów nie są potrzebne.
– Zmienione zasady na jakich dochodzi do łączenia okresów ubezpieczenia i opłacania składek w dwóch różnych systemach ubezpieczeń społecznych – rolnym i powszechnym, które zostały wprowadzone na podstawie przepisów ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (Dz.U. Nr 228, poz. 1507), dotyczą tylko osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., a więc tylko tych, którzy objęci zostali reformą powszechnego systemu emerytalnego realizowanego przez ZUS, wprowadzoną od 1 stycznia 1999 r. W myśl zasad, na jakich została przeprowadzona reforma emerytalna w powszechnym systemie ubezpieczeń społecznych, osobom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r., emerytura przysługuje po osiągnięciu wieku emerytalnego, bez względu na długość posiadanego stażu ubezpieczeniowego – podkreśliła w odpowiedzi na interpelację Gembicka.
Dodała, że wysokość takiej emerytury jest uzależniona wyłącznie od wysokości opłaconych składek ubezpieczeniowych w okresie aktywności zawodowej oraz od długości dalszego trwania życia dla osób w wieku przejścia na emeryturę, a staż ubezpieczeniowy ma jedynie znaczenie przy podwyższaniu świadczenia do wysokości najniższej emerytury, jeżeli zgromadzone składki nie gwarantują tej kwoty.
– Z tego wynika, że staż ubezpieczeniowy, czyli długość okresu ubezpieczenia nie ma bezpośredniego wpływu na wysokość świadczenia emerytalnego z ZUS. Staż ubezpieczeniowy, łącznie z ZUS i KRUS, jest wykorzystywany pomocniczo, tylko wtedy, jeżeli z opłaconych składek nie osiągnięto kwoty co najmniej najniższej emerytury – zaznaczyła wiceminister.
Jakie składki, takie świadczenie
Gembicka podkreśliła również, że osoba posiadająca staż ubezpieczenia zarówno w rolnym, jak i powszechnym systemie ubezpieczeń społecznych, tzw. „dwuzawodowiec”, urodzona po dniu 31 grudnia 1948 r., za składki odprowadzane do powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych, otrzyma po osiągnięciu wieku emerytalnego świadczenie emerytalne z ZUS w wysokości odpowiadającej opłaconym składkom w tamtym systemie.
– Nie było w związku z tym uzasadnienia do dalszego zaliczania okresu ubezpieczenia w systemie powszechnym przy ustalaniu prawa i wysokości emerytury rolniczej. Bowiem na podstawie tych samych okresów ubezpieczeniowych, zgodnie z jedną z generalnych zasad ubezpieczenia społecznego, nie można pobierać kilku świadczeń z różnych systemów ubezpieczeniowych – wytłumaczyła wiceminister i zaznaczyła, że nie jest możliwe zaliczanie okresu ubezpieczenia w systemie pracowniczym do rolniczego stażu pracy.
Dla osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. emerytura rolnicza jest zatem ustalana wyłącznie za okresy ubezpieczenia i opłacania składek w systemie rolnym. I dlatego aby ją otrzymać, trzeba osiągnąć odpowiedni wiek emerytalny i wykazać co najmniej 25 lat ubezpieczenia rolnego, bez możliwości zaliczania innych okresów ubezpieczenia.
Natomiast, jak podkreśliła Gembicka, dla osób urodzonych przez tą datą „rozwiązania w zakresie zbiegu prawa do emerytur nie uległy zmianie i przysługuje im tak jak do czasu opisanych zmian, jedno świadczenie z ZUS albo z KRUS z zaliczeniem do prawa i wysokości okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu w drugim systemie”.