Apel do Komisji Europejskiej został wystosowany podczas spotkania Izb Rolniczych Grupy Wyszehradzkiej (V4), które odbyło się w czeskim Brnie w dniach 24-25 kwietnia br. Uczestniczyli w nim przedstawiciele: Słowackiej Izby Rolno-Spożywczej (SPPK), Krajowej Rady Izb Rolniczych w Polsce (KRIR), Węgierskiej Izby Rolniczej (NAK) oraz Izby Rolniczej Republiki Czeskiej (AKČR).
Z dyskusji wynika, że dla krajów członkowskich V4 zwiększenie możliwości importu z Ukrainy zbóż, rzepaku, mięsa, jaj, miodu, owoców i innych towarów rolnych jest nadal poważnym problemem i źródłem zaniepokojenia. Powoduje to ogromny spadek cen i problem z konkurencyjnością produkcji krajów V4 – wskazano w środowej informacji prasowej.
„Uważamy, że Komisja Europejska powinna przyjąć proaktywne podejście i zaproponować instrumenty zapobiegające narastającym trudnościom dla unijnych producentów, które w dużej mierze spowodowane są bardzo znaczącym wzrostem importu ukraińskich produktów rolnych na rynek UE” – podano na stronie Krajowej Rady Izb Rolniczych.
Zdaniem tych organizacji, aby zaradzić tej sytuacji, należy rozważyć szybkie wprowadzenie ceł i kontyngentów, które mogą zostać zniesione dopiero wtedy, gdy Ukraina stanie się członkiem UE ze wszystkimi prawami i zasadami. Zaproponowano, że zebrane w ten sposób środki mogłyby zostać przeznaczone na pomoc humanitarną dla Ukrainy. Rozwiązaniem – jak wskazano – mógłby być również finansowany ze środków UE poza Wspólną Polityką Rolną interwencyjny skup zbóż i nasion oleistych z magazynów europejskich rolników dotkniętych zwiększonym napływem produktów z Ukrainy i dystrybucja tej produkcji do krajów trzecich.
Zaznaczono, że pomoc finansowa jest mile widziana, ale proponowana kwota 100 mln euro dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej jest całkowicie nieadekwatna.
Unijni rolnicy postulują ponadto: utworzenie funduszu wspierającego zwłaszcza rolników z krajów V4, Rumunii, Bułgarii, Chorwacji i innych krajów regionu, finansowanego z innych źródeł niż budżet WPR; elastyczne podejście KE do wdrażania WPR przez państwa członkowskie UE; uszczelnienie szlaków solidarnościowych, aby ukraińskie produkty rolne mogły przechodzić przez państwa członkowskie UE i docierać na rynki docelowe bez pozostawania na rynku wewnętrznym UE i powodowania zakłóceń.
Apel do Komisji Europejskiej
Organizacje rolników z Europy Środkowej i Wschodniej wystosowały apel do Komisji Europejskiej.
„Sytuacja jest tragiczna. W wyniku faktycznej awarii tzw. korytarzy solidarności rolnicy w naszych krajach stoją obecnie w obliczu gwałtownego spadku cen i braku popytu na zboża i rośliny oleiste z powodu nadwyżki podaży nad popytem. Zapasy są na poziomie 150 proc. typowego dla tej pory roku, następne zbiory ruszają za dwa miesiące i istnieje realna możliwość, że nie będzie komu sprzedawać ani gdzie przechowywać zbóż i nasion oleistych z nadchodzących zbiorów.” – czytamy na stronie KRIR.
„Proponujemy następujący mechanizm kontroli, który uważamy za skuteczny. Dostawom towarów rolnych z Ukrainy do jej tradycyjnych odbiorców, korzystających z UE wyłącznie w celach tranzytowych, towarzyszyć będzie zaświadczenie wskazujące miejsce przeznaczenia i wykorzystanie produkcji ukraińskiej. Certyfikat ten będzie następnie służył jako warunek wejścia na jednolity rynek europejski i będzie sprawdzany przy wjeździe do strefy Schengen. Jednocześnie proponujemy wprowadzenie zakazu importu z Ukrainy towarów zawierających substancje zakazane przez Unię Europejską, takie jak niektóre rodzaje pestycydów, antybiotyki i inne substancje. Proponujemy również surowsze wyrywkowe kontrole towarów, takich jak zboża, nasiona oleiste i produkty pochodzenia zwierzęcego” – podano w apelu skierowanym do KE.
