Kazachstan to najważniejszy polski partner handlowy w Azji Centralnej. W okresie styczeń–czerwiec 2022 r. wymiana handlowa z Kazachstanem wzrosła o +6,7 proc. i wyniosła 1083,9 mln USD.
W tym samym okresie polski eksport do Kazachstanu zmniejszył się o -23,3 proc. (wynosił 390,7 mln USD). Eksportujemy głównie wyroby przemysłu chemicznego, maszyny i urządzenia, tworzywa sztuczne oraz leki. Spadek polskiego eksportu wynikał ze zmniejszenia dostaw w grupie wyrobów przemysłu chemicznego (głównie kosmetyków; spadek o ponad 90 proc.).
Natomiast polski import z Kazachstanu w pierwszym półroczu 2022 r. zwiększył się o +36,9 proc. (wynosił 693,2 mln USD). Największy udział w imporcie miały produkty mineralne/oleje ropy naftowej, węgiel, artykuły rolno-spożywcze i wyroby przemysłu tworzyw sztucznych.
W Kazachstanie zarejestrowano około 150 firm z polskim kapitałem, z których aktywnie działa około 80. Polscy inwestorzy w Kazachstanie działają przede wszystkim w sektorze farmaceutycznym (produkcja leków) i budowlanym (produkcja chemii budowlanej), a także w sferze energetycznej, metalurgicznej, maszyn rolniczych, aparatury kontrolno-pomiarowej, usług dla biznesu, sektorze infrastruktury transportowej i rolno-spożywczym. Planowane polskie inwestycje w Kazachstanie obejmują m.in. projekty środowiskowe, rolnicze i handlowe.
Niestety kolejne bardzo negatywne konsekwencje wojny na Ukrainie i dwustronnych sankcji gospodarczych Zachód-Rosja, rosnące ryzyka i zagrożenia dla terminowych dostaw, przenoszenie ładunków na bardziej obliczalne i droższe korytarze transportowe Azja Centralna-UE i Europa (Trans Kaspijski zamiast Jedwabnego Szlaku) niosą zapowiedź dodatkowych utrudnień i wyzwań w gospodarczych relacjach Polska-Azja Centralna, Polska-Kazachstan.
Tematy dla Międzyrządowej Komisji ds. Współpracy Gospodarczej
Na zaproszenie Departamentów Ministerstwa Rozwoju zebraliśmy w Izbie Przemysłowo-Handlowej Polska-Azja propozycje spraw i tematów w ramach przygotowań do posiedzenia Międzyrządowej Komisji ds. Współpracy Gospodarczej.
Do Izby Polska Azja napłynęły następujące propozycje od zainteresowanych współpracą z Kazachstanem polskich firm:
- Firmy techniki rolniczej i przetwórstwa spożywczego potrzebują kazachskiej oferty na dostawy stali, półproduktów metalowych, komponentów i części. Poszukują lokalnych Partnerów dla budowy systemu dystrybucji i serwisu. Oczekują od władz Kazachstanu dobrej oferty na kredyt i leasing dla kazachstańskich firm na zakupy polskiej techniki (przede wszystkich rolniczej, przetwórstwa żywności, budowlanej, recyklingu odpadów komunalnych, górniczej) zbudowanej i promowanej przez miejscową bankowość.
- Kilku polskich liderów Sektora jest gotowych po zwiększeniu sprzedaży na budowę finalnych montowni w Kazachstanie z lokalnym Partnerem. Oczekują jednak konkretnych rozwiązań wsparcia i gwarancji funkcjonowania udzielonych przez Rząd i Akimaty (Samorządy Regionalne) Kazachstanu. Jeśli po rozmowach Pana Ministra wpłyną ze strony Kazachstańskiej konkretne propozycje, jeszcze w marcu odbędziemy misje przygotowujące zwiększenie aktywności Sektora w Kazachstanie.
- Firmy polskiego Sektora e-commerce deklarują we współpracy z miejscowymi Partnerami zwiększenie dostępności i dystrybucji kazachskich produktów w unijnym e-commerce.
- Kierownictwo GD Poland największego centrum handlowego chińskiego kapitału w UE w ramach Projektu Centrum Polska Azja podtrzymuje swoją ofertę otwarcia salonu wystawowo-sprzedażowego kazachstańskich firm i produktów na Unię Europejską.
- Producenci techniki przerobu surowców rolniczych i produkcji pasz są zainteresowani w udostępnieniu techniki magazynowania nie tylko zbóż, budowy wytworni pasz (w tym mobilnych), cukrowni. Producent pasz dla hodowli ryb poszukuje odbiorców i dystrybutorów. Jest gotów uruchomić inwestycję produkcyjną w Kazachstanie. Firmy handlowe i dystrybucyjne oczekują nowej kazachstańskiej oferty w dostawach nawozów, półproduktów chemicznych i rafineryjnych.
- Firmy transportowe i całego Sektora TSL chcą aby rozmawiając o wymianie handlowej i inwestycjach poruszyć temat sektora usług, takich jak logistyka, które nowe inwestycje za sobą pociągają i potencjału współpracy w zakresie logistyki z Kazachstanem zwłaszcza w kontekście wojny rosyjsko-ukraińskiej i idących za tym restrykcji dla transportu przez Rosję. Kwestia zatrudnienia kierowców z Kazachstanu (możliwości, bariery, dostępność, itp.). Cześć firm dalej poszukuje transportowych firm z Kazachstanu aby realizować międzynarodowe przewozy drogowe granica Chiny Kazachstan – Unia Europejska.
- Firmy dronowe proszą o zbadanie możliwości współpracy z Kazachstanem wykorzystana dronów do:
- Medycznego transportu z zachowaniem wszelkich norm sanitarnych,
- Agro czyli szeroko pojętego rolnictwa,
- Monitoringu przestrzeni, infrastruktury drogowej, energetycznej itd.
- SAR (Search & Rescue) czyli poszukiwanie oraz pomoc osobom, które są w niebezpieczeństwie lub są zagubione np. w górach.
Są otwarci na przygotowanie demo dla ministerstw lub firm przez nie wskazanych, które chciałby skorzystać ze wsparcia dronów w ich działaniach. W takich operacjach potrzebują wsparcia prawnego. Potrzebują wsparcia w możliwości legalnego używania dronów które jest możliwe dzięki uzyskaniu licencji oraz w bezpiecznym prowadzeniu tam operacji dronowych. Są gotowi współpracować z technicznymi uczelniami w projektach R&D (Research and development) w których drony mogłyby być pomocne.
- Firmy systemów łączności, bezpieczeństwa i ochrony osobistej wojsk, policji etc. mają bardzo konkurencyjna ofertę monitoringu, łączności, kamizelek ochronnych. Interesującą ofertę maja wytwórcy mobilnych generatorów energii. Oczekują życzliwości władz Kazachstanu i możliwości zaprezentowania oferty resortom odpowiedzialnym za bezpieczeństwo.
- Firmy HR i Agencje Pracy Tymczasowej są zainteresowane rekrutacją rosyjskojęzycznych pracowników z Kazachstanu do pracy w Polsce. Szczególnie kierowców, operatorów wózków widłowych, maszyn budowlanych, spawaczy. Chętnie podejmą rozmowy w tej sprawie lokalnymi Partnerami.
- Związek Sadowników RP proponuje staże i praktyki dla studentów Akademii Rolniczych w gospodarstwach sadowniczych i zakładach przetwórstwa owocowo-warzywnego.
Autor: Janusz Piechociński, Izba Przemysłowo-Handlowa Polska-Azja
