Główną przyczyną cukrzycy typu drugiego jest pokarm jaki spożywamy i brak odpowiednio aktywnego ruchowo trybu życia. Trzech na pięciu Polaków ma nadwagę, a co czwarty jest otyły. Z raportu NFZ wynika, że rocznie zjadamy średnio o 11,8 kg cukru przetworzonego więcej niż jeszcze dziesięć lat temu.
Problem cukrzycy to nominalnie zagrożenie każdej dojrzałej osoby około 60 roku życia. Obecnie insulinooporność, czyli zjawisko poprzedzające tę chorobę występuje już u 40-paro latków. Stopa cukrzycowa (tzw. zespół stopy cukrzycowej – ZSC) to następstwo zaawansowanej cukrzycy typu 2.
W naszym kraju bardzo cicho i niezauważalnie rozprzestrzenia się pandemia tej choroby.
Kogo dotyczy problem stopy cukrzycowej?
Czy mamy do czynienia ze utajoną epidemią?
Jakie są przyczyny drastycznego wzrostu amputacji stopy cukrzycowej?
Jak przeciwdziałać cukrzycy i jak ją leczyć?
Stopa cukrzycowa jest powikłaniem, następstwem cukrzycy i występuje u kilku do kilkunastu procent chorych. Nieleczenie cukrzycy i rozwijającej się stopy cukrzycowej prowadzi do amputacji. Stopa cukrzycowa odznacza się przede wszystkim niedokrwieniem stóp. Wpływa to na zmniejszenie wrażliwości stóp na bodźce bólowe. A następnie opóźnia gojenie się ran, które przeradzają się w owrzodzenia i martwicę. Nie chodzi tu tylko o powierzchnię kończyn. W skutek choroby osłabione zostają stawy i kości, co powoduje deformację stopy. W efekcie tego chodzenie staje się znacznie utrudnione.
Leczenie stopy cukrzycowej jest ściśle związane z leczeniem cukrzycy i jej objawu, którym jest utrzymywanie się wysokiego poziomu cukru we krwi.
Bardzo ważne jest, aby będąc zagrożonym insulinoopornością i w konsekwencji cukrzycą zadbać o higienę stóp, noszenie odpowiedniego obuwia i unikanie jakichkolwiek czynników, które mogą wpłynąć na wystąpienie ZSC. W zaawansowanym stadium ZSC niezbędne jest wdrożenie antybiotykoterapii i odpowiednich metod leczenia owrzodzeń i ran. W Polsce ilość amputacji związanych z komplikacjami związanymi z tą przypadłością jest wyjątkowo duża. Co dwie godziny dochodzi do amputacji stopy cukrzycowej. Rocznie przeprowadza się około 30 tys. amputacji. Prognozuje się, że w ciągu najbliższych 25 lat ilość ta się podwoi. Utrata części stopy lub kończyny powoduje głęboką depresję i poważane zmiany w życiu każdej osoby, która tego doświadcza.
Przez żołądek do zdrowia
Wśród coraz chętniej spożywanej żywności są tak lubiane przez nas przekąski, napoje oraz gotowe potrawy z dużą zawartością cukru (syropu glukozowo-fruktozowego).
Dynamicznie rośnie spożycie napojów energetycznych, izotonicznych oraz słodzonych napojów gazowanych odpowiedzialnych za zwiększone dostarczanie węglowodanów. Już około 30 proc. dzieci w wieku 8 lat i niemal 67 proc. nastolatków pije słodzone napoje gazowane lub energetyczne co najmniej raz w tygodniu.
Analitycy ostrzegają, że w 2025 roku, w porównaniu do 2017 roku, liczba pacjentów zapadających na choroby, które są konsekwencją otyłości, znacznie wzrośnie:
- o 941 tys. może wzrosnąć liczba chorych na cukrzycę typu 2,
- o 349 tys. to szacowany wzrost liczby chorych na nadciśnienie,
- o 146 tys. może wzrosnąć liczba chorych na zwyrodnienie stawu kolanowego.
Aby nie dopuścić do rozwoju cukrzycy typu 2, a w konsekwencji stopy cukrzycowej, należy monitorować poziom cukru we krwi, dbając o dietę nisko węglowodanową. A także prowadzić aktywny tryb życia z dużą ilością ruchu, spacerami, pływaniem czy jazdą na rowerze. W zależności od zainteresowań własnych czy charakteru wykonywanej pracy.
W przypadku powikłań związanych z ZSC należy pilnie zwrócić się do specjalistycznych ośrodków które prowadzą leczenie w tym zakresie. Na przykład w poznańskim Szpitalu im. F. Raszei lub ciechocińskim Kujawsko-Pomorskim Centrum Diabetologii i Chorób Przemiany Materii.
Mariusz Krupa
Menadżer, dziennikarz, były nauczyciel w zespole szkół rolniczych
